Deel 1 - Wat zijn de verschillen tussen WIA, WGA en IVA?

De WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) is complex. In deze serie van 4 blogs leg ik de basis van de WIA en de WIA-uitkeringen aan u uit. In dit eerste blog vertel ik wat de termen WIA, WGA en IVA betekenen en wat de verschillen zijn. 

Wat zijn de verschillen tussen WIA, WGA en IVA?

De afkorting WIA staat voor de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. De WIA biedt twee soorten uitkeringen: de WGA (voor wie nog kan werken) en de IVA (voor wie niet meer kan werken). Hieronder leg ik uit hoe het UWV bepaalt welke uitkering u krijgt en wat de mogelijke uitkomsten zijn als u een WIA-uitkering aanvraagt.

WIA: Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen

Per 1 januari 2006 is de WAO (Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering) vervangen door de WIA: Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen. Bij de WIA staat het ‘werken naar vermogen’ centraal.

Uitgangspunten van de WIA:

1. Werkgever en werknemer blijven samen verantwoordelijk voor een gezonde werkomgeving.
2. Werkgever en werknemer moeten zich samen inspannen om bij langdurige ziekte terugkeer naar werk mogelijk te maken.
3. Na twee jaar ziekte kan de werknemer voor de WIA worden beoordeeld. Daarbij ligt de nadruk op wat de werknemer nog kan, niet op wat hij niet meer kan.
4. Werknemers die deels arbeidsgeschikt zijn, krijgen een uitkering. Hoe arbeids(on)geschikt iemand is hangt af van wat iemand door ziekte of handicap aan inkomen verliest.
5. Werken moet lonend zijn.
6. Wie volledig arbeidsongeschikt is, waarbij herstel niet waarschijnlijk is, krijgt een hogere uitkering.
7. Wie nu een WAO-,WAZ- of Wajong-uitkering heeft, valt niet onder het nieuwe stelsel.

Twee verschillende WIA-uitkeringen

Er zijn twee soorten WIA-uitkeringen:

1. WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten). U heeft mogelijk recht op een WGA-uitkering als u 2 jaar of langer ziek bent en (in de toekomst) kunt werken.
   
   
2. IVA (Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten). U heeft mogelijk recht op een IVA-uitkering als u niet of nauwelijks kunt werken en er een geringe kans is dat u herstelt.

Hoe rekent de WIA?

Sinds 1 januari 2004 geldt dat werknemer en werkgever twee jaar lang alle mogelijkheden moeten bekijken voor terugkeer naar werk. In die 2 jaar uw de werkgever het loon doorbetalen voor ten minste 70%. In de cao kan een hoger percentage staan. Na 2 jaar van ziekte hoeft uw werkgever geen loon meer te betalen. U kunt dan een WIA-uitkering aanvragen. Bij de WIA-aanvraag wordt vastgesteld wat u nog kunt en wat u daarmee kunt verdienen. Dit heet de resterende verdiencapaciteit. Het verschil tussen het oude loon en de resterende verdiencapaciteit is het loonverlies. Het loonverliest bepaalt de mate van arbeids(on)geschiktheid.

Rekenvoorbeeld WIA-uitkering:
Als het Laatstverdiende loon € 2.000,- is  en de resterende verdiencapaciteit € 1.000,-:

€ 2.000 - € 1.000 = € 1.000 / € 2.000
x 100 = 50% arbeidsongeschikt

WGA of IVA? Er zijn vier verschillende WIA uitkomsten:

1. Minder dan 35% arbeidsongeschikt: u kunt 65% of meer van uw oude loon verdienen. U krijgt geen WIA-uitkering. U heeft waarschijnlijk recht op een WW- of bijstandsuitkering. 
2. Tenminste 35% arbeidsongeschikt maar minder dan 80%: u bent
   gedeeltelijk arbeidsgeschikt en heeft recht op een WGA-uitkering.
3. Tenminste 80% arbeidschongeschikt of meer met kans op herstel: u bent volledig maar niet blijvend arbeidsongeschikt en heeft recht op een WGA-uitkering.
4. Tenminste 80% arbeidsongeschikt en geen of zeer geringe kans op herstel: u heeft recht op een IVA-uitkering.

Er zijn dus twee verschillende WIA-uitkeringen, namelijk de WGA-uitkering en de IVA-uitkering. De IVA-uitkering is er voor mensen die niet meer kunnen werken. De WGA-uitkering is er voor mensen die tussen 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn en voor wie meer dan 80% arbeidsongeschikt is maar in de toekomst waarschijnlijk weer kan werken. 

Wilt u meer weten over de WIA?

1. Deel 1 - Wat zijn de verschillen tussen WIA, WGA en IVA?
2. Deel 2 - Wat is een Loongerelateerde uitkering (LGU)?
3. Deel 3 - Wat is een loonaanvullingsuitkering (LAU)?
4. Deel 4 – Wat is een vervolguitkering (VVU)?