De vier soorten verzuim bij ziekte

Met dit blog staan we stil bij vier soorten verzuim bij ziekte. Elke vorm vraagt om een specifieke benadering van de werkgever. We bespreken wit, grijs, zwart en roze verzuim. Tot slot stippen we alternatieve verlofmogelijkheden aan voor situaties waarbij er geen sprake is van ziekte. 

1. Wat is wit verzuim en hoe ga je ermee om?

De meest onbetwistbare soort verzuim is wit verzuim. We spreken van wit verzuim als de werknemer ziek is en daardoor niet kan werken. Bij twijfel kan alleen de bedrijfsarts beoordelen of er inderdaad sprake is van ziekte. 

Kort en lang wit verzuim

Binnen wit verzuim maken we onderscheid tussen kort verzuim en lang verzuim. Tot 4 weken spreken we over kort verzuim. Bij kort ziekteverzuim zijn de gevolgen voor de werkgever meestal te overzien. Vanaf 4 weken spreken we over lang ziekteverzuim. 

Verplichtingen WVP bij langdurig verzuim

Bij lang ziekverzuim heb je vanaf 6 weken te maken met verplichtingen uit de Wet verbetering poortwachter. In het ‘Stappenplan bij ziekte’ geeft het UWV aan wat er moet gebeuren. Kort samengevat gaat het om de volgende stappen: 

De eerste stap in week 6 is dat de bedrijfsarts een probleemanalyse opstelt waarin staat waarom de werknemer niet kan werken, wat diens mogelijkheden tot herstel zijn en wanneer de werknemer naar verwachting weer kan werken. Op basis van de probleemanalyse moet in de 8e week een Plan van aanpak zijn opgesteld met afspraken om de werkhervatting zo snel mogelijk te laten plaatsvinden. In week 42 moet het ziekteverzuim gemeld zijn bij het UWV en rond week 52 moet de eerstejaarsevaluatie plaatsvinden. In week 78 ontvangt de werknemer het WIA-aanvraagformulier van het UWV. Dit formulier moet binnen drie weken worden teruggestuurd. Voor de aanvraag moet de werkgever documenten verstrekken aan de werknemer, namelijk:

Verzuimdossier voor de WIA-aanvraag:

• De probleemanalyse en eventuele bijstellingen van de bedrijfsarts.
• Een actueel oordeel van de bedrijfsarts.
• Het plan van aanpak inclusief eventuele bijstellingen.
• Het (eerstejaars)evaluatieformulier.
• Het formulier voor de eindevaluatie.
  
  

Het UWV beoordeelt de re-integratie-inspanningen aan de hand van het dossier en bepaalt vervolgens het recht op een WIA-uitkering.

Uw verzuimbegeleiding verbeteren?

Kan uw ziekteverzuimbegeleiding ook beter? Als verzuimpartner geven wij uw organisatie grip op verzuim.

Lees verder!

2. Wat is grijs verzuim?

Bij grijs verzuim is het onduidelijk of de werknemer in staat is om te werken. Bijvoorbeeld: de werknemer is hees en kan niet telefoneren maar voelt zich niet ziek. Wellicht kan er tijdelijk ander werk worden aangeboden zodat de werknemer niet hoeft te verzuimen. Het kan bij grijs verzuim ook zijn dat de werkgever twijfelt aan de rechtmatigheid van de ziekmelding. De bedrijfsarts kan dan ingeschakeld worden om vast te stellen of er sprake is van een geldige reden. Ook bij grijs verzuim is het belangrijk om in gesprek te gaan met de werknemer zodat eventueel maatregelen getroffen kunnen worden om te kunnen blijven functioneren op het werk. 

3. Wat is zwart verzuim of fraudeverzuim?

Wanneer de werknemer geen geldige reden heeft om niet te werken heet dit zwart verzuim of fraudeverzuim. Er is bijvoorbeeld sprake van zwart verzuim als de werknemer zich ziek meldt om op stedentrip te gaan of te verbouwen. Zwart verzuim komt gelukkig niet vaak voor. Als je een werknemer hierop betrapt spreekt het voor zich dat je hierover in gesprek moet gaan. Met een officiële waarschuwing geef je duidelijk aan dat dit soort verzuim niet geoorloofd is. De waarschuwing leg je vast in het dossier van de werknemer. Stel dat het zwarte verzuim zich herhaalt, dan zal de rechter eerder akkoord gaan met ontslag als de waarschuwingen zijn vastgelegd.

4. Wat is roze verzuim of presenteïsme?

Roze verzuim of presenteïsme is strikt genomen geen verzuim. Presenteïsme wil zeggen dat de werknemer ondanks gezondheidsklachten blijft doorwerken. Dat klinkt misschien loyaal maar het heeft negatieve gevolgen. Volgens onderzoek kunnen er hoge kosten ontstaan als gevolg van roze verzuim. Deze kosten worden deels veroorzaakt door het verlies aan productiviteit. Bovendien mondt presenteïsme uiteindelijk vaak uit in verzuim en verhoogt het de kans op een burn-out. Is de drempel voor verzuim in de organisatie erg hoog? Dan werkt dat presenteïsme in de hand.

Als je presenteïsme denkt te zien, ga dan in gesprek en bekijk wat de werknemer nodig heeft om optimaal te functioneren. Soms is een korte periode van (gedeeltelijk) ziekteverzuim of een andere vorm van verlof een betere oplossing dan doorwerken.

Verzuimtraining

Ken je onze verzuimtrainingen al? Wij leren organisaties verzuim effectief te beheersen. In onze trainingen bespreken we verzuimgesprekken, wetgeving en meer. Je doet kennis op en oefent gesprekstechnieken.

Lees meer

Is ander verlof passend?

Soms melden werknemers zich onterecht ziek omdat ze de andere mogelijkheden om vrij te krijgen onvoldoende kennen. Om dit te voorkomen zorg je ervoor dat alle werknemers op de hoogte zijn van de verschillende verlofmogelijkheden. Bij spoedeisende, onvoorziene of bijzondere persoonlijke omstandigheden waarbij de werknemer door overmacht vrij moet nemen kan deze een beroep doen op het wettelijk vastgelegde calamiteitenverlof of kort verzuimverlof of op afspraken in de cao. De cao is hierbij altijd leidend. Denk aan: geboorte, huwelijk, overlijden, een gesprongen waterleiding, het van school halen van een ziek kind.

In ons blog ‘Verlof en bijzondere omstandigheden (in het leven van de werknemer)’ geven we een opsomming van de verschillende vormen van verlof.